Voortgang implementatie Omgevingswet
Zaanstad ligt wat betreft de implementatie van de Omgevingswet op koers. Conform planning worden in 2019 belangrijke stappen gezet met oog op de Zaanse Omgevingsvisie (fase 2), de Verordening fysieke leefomgeving (tranche 1) en de aansluiting op het Digitaal Stelsel Omgevingswet. Met het Zaanse Omgevingsplan is in 2019 een start gemaakt. Zaanstad werkt hierin intensief samen met andere gemeenten in G4 en G40 verband, in de regio en samen met verschillende ketenpartners, zoals GGD, Omgevingsdienst, Provincie, waterschappen. Zaanstad wordt nog steeds gezien als koploper. De Zaanse invloed op de nog steeds in ontwikkeling zijnde wet- en regelgeving is hierdoor relatief groot.
De implementatie van de Omgevingswet is veelomvattend - juridisch, technisch en ook wat betreft het anders werken. Met oog op de inwerkingtreding in 2021 en met het streven op afronding  van de transitiefase in 2029 (alles conform Omgevingswet) is een grote inspanning en samenwerking vereist om de basis op orde te brengen conform nieuwe wetgeving.

Programma Aanpak Stikstof
De vernietiging van de PAS (het Programma Aanpak Stikstof) door de Raad van State afgelopen 29 mei heeft grote gevolgen voor de ontwikkeling en voortgang van projecten in heel Nederland. Zaanstad is, zowel op bestuurlijk als ambtelijk niveau, zeer actief richting het Rijk en Provincie inzake de PAS/ stikstof om mee te denken in oplossingsrichtingen dan wel om de urgentie aan te geven. Voor alle projecten die te maken hebben met een mogelijke stikstofuitstoot op Natura 2000 gebieden en waarvoor een omgevingsvergunningprocedure dan wel een bestemmingsplanprocedure loopt, wordt contact opgenomen met de aanvrager/ ontwikkelaar om een aangepaste natuurtoets en/ of Aeriusberekening uit te laten voeren, waarna een beoordeling kan plaatsvinden.
De komende tijd zal meer duidelijkheid geven of een project doorgang kan vinden. De vaststelling van het bestemmingsplan Gouwpark is daar een voorbeeld van. Duidelijk is dat de stikstofproblematiek tot vertraging in de projecten leidt.

Ontwikkeling MAAK.Zaanstad
MAAK.Zaanstad Centrum
Het perspectief voor Centrum Oost is vastgesteld. Overkoepelende doelstelling is het toevoegen van ongeveer 800 woningen.
Belangrijke elementen om de nieuwe en bestaande bewoners een aantrekkelijk woonklimaat te beiden zijn: het vergroten van de verblijfskwaliteit; het beter benutten van het cultuurhistorische karakter; meer ruimte creëren voor wandelaars, fietsers en groen en daarom verminderen van het aantal auto’s op straat; de Burcht een intiemer karakter geven door bebouwing toe te voegen zodat het een prettiger plein wordt; De herontwikkeling van de Peperstraat is naast de Burcht eveneens een project dat invulling geeft aan het nieuwe perspectief voor Centrum Oost.

Maak.Zaanstad Midden
Ook voor de Kogerveldwijk is het perspectief vastgesteld. In het perspectief Kogerveldwijk 2040 wordt hard gewerkt aan de verschillende deelprojecten, namelijk:

• De plannen voor de eerste fase van het Oostzijderpark zijn vergevorderd. De start bouw van circa 450 woningen wordt volgend jaar verwacht.
• De raad heeft in de begroting 2020 geld opgenomen voor het sportpark Hoornseveld. Dat betekent dat de verplaatsing van het zwembad en de sportvelden door kan gaan. Hierdoor kan ook Oostzijderpark fase 2 verder, met minimaal 300 woningen.
• Voor project Hofwijk Noord, het gebied in de directe omgeving van het vervuilde Kan Palen terrein, wordt een Anterieure Overeenkomst vast gesteld. In de eerste fase komen hier 750 woningen. Het terrein moet  eerst gesaneerd worden.

Het Zilverschoonplein is opgeknapt en vormt nu een mooie ontmoetingsplek in de wijk. Ondernemers en bewoners zijn hier heel tevreden over.
Buiten de Kogerveldwijk zullen vanaf 2020 het Gouwpark (voormalig ziekenhuisterrein) en de Bannehoven (voormalig stadhuis) in aanbouw worden genomen. Ook wordt er hard gewerkt aan het Guiswegproject en de directe omgeving van het station Zaandijk/Zaanse Schans.

MAAK.Zaanstad Noord
De ondertekening van de AO van Meneba op 8 oktober jl. heeft de majeure herontwikkeling van het fabrieksterrein Meneba een belangrijke stap verder gebracht met als einddoel ca. 630 woningen en 6.900 m2 aan voorzieningen in Wormerveer Zuid toe te voegen. De herbestemming van een fabriekscomplex als Meneba en eerder al met Brokking zijn betekenisvolle impulsen van het gebied aan de  NoordZaan. Daardoor ontstaan kansen om de aantrekkingskracht van het gebied op investeerders, bedrijven, bewoners en recreanten te vergroten. Voor MAAK.Zaanstad Noord is de analyse(hoe gaat het in Wormerveer, Krommenie en Assendelft)gereed en richting college en raad en volgt in 2020 het perspectief(wat zijn de doelen voor MAAK.Zaanstad Noord).

MAAK.Zaanstad Zuid
In het MAAK-gebied Zaandam Zuid zijn drie deelgebieden van belang, het Hembrugterrein, de Achtersluispolder en Poelenburg/Peldersveld. Voor de Achtersluispolder wordt de komende maanden een ontwikkelstrategie opgesteld, waarin een grootschalige herontwikkeling leidend tot een nieuw woon- en werkmilieu de doelstelling is en nieuwe infra, met name verbindingen tussen Zaanstad en Amsterdam een cruciale randvoorwaarde is. De betrokken partijen op het Hembrugterrein moeten de gevolgen overzien en hun acties bijstellen na de uitspraak van de Raad van State, de vernietiging van het Omgevingsplan. Voor Poelenburg en Pelderveld geldt dat de sociaal-fysieke wijkaanpak de kern vormt waarbij het pact Poelenburg een solide basis kan vormen voor maatschappelijke impulsen en de herontwikkeling van Poelenburg Oost een fysieke bijdrage kan leveren.

Voortgang erfgoed
In 2019 is cultuurhistorisch onderzoek gedaan naar verschillende ontwikkelgebieden zoals het voormalige Chromosterrein in Krommenie, de voormalige Menebacomplex in Wormerveer en naar de molen De Held Jozua in Zaandam. Deze onderzoeken worden gebruikt in de ruimtelijke projecten die op deze locaties gaan plaatsvinden. Er is een cultuurhistorische inventarisatie gedaan naar de waarde van de sociale woningbouw uit de vroege 20e eeuw. Met belanghebbenden is een samenspraakprocedure gestart over het behoudt van deze waardevolle wijken. De kerkenvisie is in de maak en voor de herziening van de Erfgoedvisie uit 2011 is een uitgebreide participatie uitgevoerd om te komen tot een breed gedragen Erfgoedstrategie.

Voortgang Woonvisie
De gemeenteraad heeft voor het zomerreces de geactualiseerde woonvisie en uitvoeringsagenda wonen 2019-2024 goedgekeurd. De woonvisie en uitvoeringsprogramma is na uitgebreide consultatie van de Raad tot stand gekomen. Daarnaast is het afgelopen halfjaar gestart met het uitvoering geven van de motie ‘tijdelijke huisvesting’. Het college van BenW heeft in mei een besluit genomen op welke wijze en in welke mate te sturen op de woonprogrammering van sociale- en middeldure huurwoningen waarbij de raad ook geïnformeerd is over de voortgang van de woningbouwproductie.

Bestaande woningvoorraad
Er wordt steeds breder gekeken naar de verknoping van de verschillende thema’s (funderingsherstel, energetische verbeteringen en Langer zelfstandig thuis wonen) bij het verbeteren van de bestaande woningvoorraad. Juist om mensen bewust te maken van de kansen die er liggen als er toch al grootschalig onderhoud zoals funderingsherstel moet worden gedaan. Voor wat betreft klimaatneutraal wonen wordt ingezet op CO2 reductie en voorgesorteerd op de energietransitie. Het informeren over het duurzaam aanpakken en energetisch verbeteren van een eigenwoning is een groot succes. De energiecafé’s en informatiemomenten worden druk bezochten en er is voldoende respons op de collectieve inkoopacties voor het isoleren van de woning en het plaatsen van zonnepanelen. Bij het langer zelfstandig thuis kunnen wonen wordt vooral ingezet op het laagdrempelig verstrekken van informatie. Dit gebeurt onder andere met het organiseren van een thuistechnologiecafé en aanhaken bij informatieavonden van ouderenbonden, sociale wijkteams en bewonersbijeenkomsten van maatschappelijk domein. Ook wordt vanuit het programma een bijdrage geleverd aan de pilot complexgewijze collectieve woningaanpassingen om specifieke individuele aanvragen op Wmo gebied voor de algemene toegankelijkheid van een wooncomplex breed op te pakken.
Vanuit de aanpak funderingsproblematiek zijn er tot nu toe in 2019 zo’n 100 panden hersteld. De verwachting is dat eind dit jaar zo’n 120 panden hersteld zijn. Dit is een lichte stijging ten opzichte van verleden jaar, maar blijft nog enigszins achter bij de streefwaarde van 150.

Aandacht voor de Woonzorgopgave
Zaanstad wil een inclusieve gemeente zijn waar voor verschillende groepen bewoners geschikte woningen en woonvormen zijn. Door de vergrijzing stijgt de vraag naar passende woonruimte voor senioren. De opgave voor ouderen is het best via nieuwbouw te realiseren. Ook mensen die zorg en ondersteuning nodig hebben leven zo zelfstandig mogelijk, met goede begeleiding en zijn onderdeel van het complex, de straat, de buurt en de wijk. De bewoners die zelfstandig wonen met ondersteuning of die uitstromen uit een intramurale voorziening zijn vaak wel gebaat bij een beschutte of aangepaste woonvorm.
De gemeente heeft de opgave op dit vlak opgenomen in de uitvoeringsagenda Wonen 2019-2024 en maakt afspraken over deze opgaven met de woningcorporaties in de raamovereenkomst voor de komende jaren. Tevens geeft de gemeente aan de voorkant bij de gebiedsontwikkeling een programmatisch kader mee waarin de opgaven voor de huisvesting van specifieke doelgroepen staan benoemd. Er wordt gestreefd naar een goede spreiding van deze voorzieningen over de hele gemeente. Met ontwikkelaars, corporaties en zorgpartners wordt besproken wat er voor nodig is om deze opgaven gerealiseerd te krijgen.